In het voorjaar organiseerden de drie traditionele partijen elk een nieuwsmomentje met de voorstelling van een eigen manifest. Leuk bedacht, maar daar hebben journalisten die een campagne van anderhalf jaar proberen vol te maken weinig aan. Die willen liefst verhaallijnen waar dagenlang over kan worden bericht. En dat is lastig. Interne conflicten doen het goed, maar die ensceneren partijen liever niet. Met ‘De bocht’ bracht Siegfried Bracke in De Standaard een nieuw hoofdstuk van het succesverhaal dat N-VA van schier onophoudelijke persaandacht moet voorzien. Geen echt inhoudelijk vertelsel is dat – daar valt moeilijk eindeloos aan verder te breien – maar een streekromannetje over strategie. En zonder plot.
'Krek hetzelfde'
Eerst was er Bart De Wever: in februari had hij het in De Standaard over een ‘totale, ongeziene confrontatie’ voor 2014. In maart vervolgde Geert Bourgeois in dezelfde weekendkrant: “Alles moet naar Vlaanderen komen: fiscaliteit, werk, sociale zekerheid... Gewoon alles.” ‘N-VA eist totale autonomie in 2014’, kopte de krant naar aanleiding van de uitspraken van Bourgeois, die het over ‘historische slotonderhandelingen’ had. Theo Francken deed die oorlogsverklaring in augustus in wederom een zaterdaginterview in De Standaard – een bundeling kan een aardig e-book opleveren – dunnetjes over: “Voor de N-VA telt de vlucht vooruit, we eisen fiscale autonomie en de splitsing van de sociale zekerheid. Dat moet duidelijk zijn.”
Voor wie van zoveel stoerdoenerij zenuwachtig begon terug te denken aan de ellenlange onderhandelingen van 2007 en 2010 had N-VA altijd een geruststellend woordje klaar: confederalisme. De onderhandelingen zouden in niets lijken op vorige edities: N-VA wilde niet meer discussiëren over wat gesplitst wordt maar over wat federaal blijft. Een nieuwe wereld – zoals voorgeschreven in grondwetsartikel 35 – zou voor ons opengaan. Wie zich toch nog steeds drukker maakte over de crisis dan de staatkundige ambities van Bourgeois en Francken, kreeg van Bart De Wever in De Zevende Dag (in mei was dat) te horen dat het economische en het communautaire ‘krek hetzelfde’ zijn in België.
Ik ken maar één partij die het confederalisme in 2014 wil bewerkstelligen. Er verandert weinig of niets, en vooral: het probleem van N-VA blijft hetzelfde
Het confederalisme bewerkstelligen
Die beloftes klonken nooit geloofwaardig. Er is geen enkele reden te bedenken waarom de onderhandelingen zoals N-VA ze voor ogen had vlotter zouden verlopen. Siegfried Bracke deed zaterdag een nieuwe poging. In vage bewoordingen – u moet zelf eens een noemenswaardig citaat uit het interview proberen te halen – suggereerde hij dat N-VA sociaaleconomische hervormingen in 2014 zal laten primeren boven (en die blijkbaar toch verschillen met) de communautaire agenda van de partij. Bart De Wever verduidelijkte zondag aan Dany Verstraeten de zogeheten strategie: “We willen in 2014 sociaaleconomisch onmiddellijk starten met de juiste hervormingen – het omgekeerde van wat de PS wil – en met partijen die het confederalisme aanvaarden en willen bewerkstelligen.”
Dat maakt het slot van ‘De bocht’ nogal teleurstellend. Ik ken maar één partij die het confederalisme in 2014 wil bewerkstelligen. Er verandert weinig of niets, en vooral het probleem van N-VA blijft hetzelfde: de partij wil een staatshervorming waar niemand anders in geïnteresseerd is. Toch stonden opiniemakers als Ruud Goossens, Carl Devos en Peter De Roover te dringen om de koerswijziging te becommentariëren. Na Bourgeois en Francken was het nochtans simpelweg de beurt aan Siegfried Bracke om zich in De Standaard – als nuchtere politicus zonder nationalistische geboden – te profileren. In de herfst houdt Ben Weyts zijn eigen tournee langs de Vlaamse provincies en passeert hij ongetwijfeld ook Bart Brinckman. Dan mag Weyts een opzienbarend hoofdstukje bijschrijven. En over acht maanden gaat het hele pak samen met de campagnefolders bij het oud papier.
