Racisme

Wendy Kroy
Wendy uitgelicht
Wendy's

Dit weekend en de week ervoor dienden zich aan als een nest sappige regenwormen in een kippenhok: eerst waren er de gezonde jongens van Boskamp, dan was er het olijke duo Homans en De Ridder en als uitsmijter mocht Bart De Wever in het Nieuwsblad op zondag nog even komen stoer doen. Wie wilde had genoeg materiaal om 7 opiniebijdrages te schrijven (en om een hartaanval te doen of chronisch een hoge bloeddruk te kweken).

Maar toen ik er aan moest beginnen, kwam een gevoel van moedeloosheid opzetten. Ik bedoel: hoe lang is het dat homo’s in dit land kunnen trouwen? Het zal ongeveer 10 jaar zijn, en toch blijft het dominante discours in de volkssport bij uitstek er eentje van ontkennen, vergoelijken, wegkijken en in het beste geval van schaapachtig dwaze grapjes maken. Inclusiviteit? Diversiteit? Rolmodellen? Allemaal niet nodig. Dat dergelijke houding leidt tot uitsluiting en bestendiging van de huidige situatie, wie maalt daar nu om?

Homans

Waar je in het geval van Boskamp nog je schouders kunt ophalen en denken ‘ach, die kerel weet niet veel beter’, zijn de uitspraken en de houding van Homans een stuk problematischer. Laten we om te beginnen maar eens het probleem benoemen, dat schijnt tegenwoordig een populaire bezigheid te zijn. Homans wordt binnen afzienbare tijd burgemeester van de grootste stad van Vlaanderen en oefent er nu al, als Schepen van Sociale zaken en voorzitter van het OCMW belangrijke functies uit. Dat iemand op zulke sleutelposities er niet de minste graten in ziet om racisme af te doen als een excuus waar mensen zich van bedienen in geval van persoonlijk falen is zorgwekkend. Zeker omdat er uitspraken aan te pas komen à la ‘jullie doen alsof racisme iets gruwelijk is, een misdaad tegen de menselijkheid’. Racisme, en zeker het structurele racisme dat we in onze eigen maatschappij zien als we dat zouden willen, is inderdaad een gruwelijk mechanisme dat speelt op de goorste onderbuikgevoelens van mensen en via varianten als antisemitisme en ethnicisme al regelmatig tot misdaden tegen de menselijkheid heeft geleid. Ik zal Godwins wet niet overtreden, maar in de jaren ’90 van de vorige eeuw kunnen we wijzen naar de Balkan en Rwanda.

Dat iemand op zo’n sleutelposities er niet de minste graten in ziet om racisme af te doen als een excuus waar mensen zich van bedienen in geval van persoonlijk falen is zorgwekkend

Studie na studie wijst aan dat ‘migranten’ of ‘allochtonen’ of mensen met een achternaam die niet van hier klinkt of simpelweg een andere huidskleur hebben bijna openlijk gediscrimineerd worden op de arbeidsmarkt (ik val in herhaling, maar Poorten Feryn of Adecco, iemand?), moeilijker een huis kunnen huren, niet zomaar het café of de discotheek van hun keuze kunnen binnenwandelen, vaker onterecht afgeleid worden naar beroeps en technisch onderwijs, sneller verdacht worden van een misdrijf en door die mechanismes naar de onderlagen van de maatschappij geduwd worden en daar in vele gevallen ook blijven hangen.

Maar goed, door te doen alsof dat allemaal ‘hun eigen schuld’ is, hoeft niemand in eigen boezem te kijken, moet er niet nagedacht worden over een aangepast beleid en men houdt een handige zondebok achter de hand voor het geval men nog eens de aandacht moet afleiden van pakweg de jeugdwerkloosheid of zo.

Dat ze deftig Nederlands leren en verder moeten ze niet te veel zagen.

De Vlaamse grondstroom

Homans is natuurlijk ook maar een exponent van deze tijden, en de Vlaamse grondstroom roert zich als nooit tevoren. Het is bepaald pijnlijk om mensen te zien beweren dat wie ‘geïntegreerd’ is niet met racisme te maken krijgt. Ik vraag me dan echt af of ze wel helemaal beseffen dat ze eigenlijk zeggen dat racistische uitingen uiteindelijk de schuld zijn van wie er slachtoffer van is, en dat de dader op de één of andere manier gelijk heeft om de ander uit te schelden, te discrimineren of te mishandelen.

Homans is natuurlijk ook maar een exponent van deze tijden, en de Vlaamse grondstroom roert zich als nooit tevoren

Met ‘geïntegreerd’ wordt dan ook steevast ‘geassimileerd’ bedoeld: elke vorm van ‘anders’ moet zorgvuldig weg geschaafd en verborgen worden, zeker als het gaat over godsdienst. De enige goeie Rachid is een Rachid die naar de voetbal gaat, pinten drinkt en achteraf een grote met mayonaise en stoofvlees bestelt. A la limite hebben we nog liefst dat Rachid zijn naam in Jos verandert.

Touche pas à mon pote

Ik weet het wel, we zijn ver voorbij de jaren ’80 en ’90 toen er in Frankrijk en in België nog antiracismecampagnes konden gelanceerd worden die massaal veel mensen leken te raken. Er was uiteraard de beruchte Zwarte Zondag van 1991 die de eerste verkiezingsoverwinning van het Vlaams Blok markeerde, maar er werd niet gedaan alsof racisme iets was dat enkel in de verbeelding van een aantal psychoten bestond. Niet dat er altijd even adequate analyses werden gemaakt of dat er iets werd ondernomen om racisme en samenlevingsproblemen weg te werken, maar een mens moest tenminste niet beginnen met uit te leggen dat racisme daadwerkelijk een probleem was.

Maar toen kwam het moment dat de problemen moesten kunnen aangekaart worden en introduceerde de toenmalige hoofdredacteur van een progressieve krant de term ‘kutmarokkaantjes’. Sindsdien is het debat uit electorale overwegingen steeds  meer opgeschoven naar de rechterzijde. In combinatie met de steeds sterker opzettende mantra dat in de huidige maatschappijvorm  succes en falen enkel een kwestie individuele keuze is, zijn we nu dus beland bij de nieuwe waarheid van Homans.

Dat een debat met een dergelijke maatschappelijke relevantie tegenwoordig op deze duizelingwekkende diepte moet gevoerd worden is zonder meer ontzettend triest en tegelijkertijd verschrikkelijk revolterend.

LEES OOK
Bert Moerman / 16-07-2021

Een vorm van vooruitgang

'Niets is ooit zo slecht dat het voor niets goed is.'
bert moerman
Nadia Nsayi / 30-06-2021

Spijt is niet genoeg

België moet samenwerken met Congolese leiders die hun land willen opbouwen.
de croo in congo
Anton Jäger / 04-06-2021

De Coningskwestie

Wat vertelt de online steun van duizenden Vlamingen over het Vlaanderen van vandaag en gisteren? 
BRUSSELS BOIS DE LA CAMBRE LA BOUM THREE