Gelukkig hadden verschillende stewards snel door dat je dat eigenlijk niet kan maken en lieten ze telkens, na de eerste song niet-VIP's – die zich aan de rand van de concerttent verdrongen om voldoende te kunnen horen en zien – op de lege plaatsen plaatsnemen.
Mocht er een overschot aan zitplaatsen zijn, dan zou er wellicht niemand aanstoot nemen aan de lege VIP stoelen, maar dat is niet het geval. Jazz Middelheim begroette dit jaar zo'n 20.000 bezoekers en zit daarmee waarschijnlijk aan de grens van wat het terrein in park Den Brandt aankan. Overigens veel lof voor de organisatie die op een wissewas na vlekkeloos verliep.
Mecenaat
Begrijpelijkerwijze kan een festival als dit, ondanks zijn uitstekende internationale reputatie niet zonder sponsors. De Belgische en Vlaamse subsidiekranen zijn verder dichtgedraaid dan ooit, zeker wat cultuur betreft. Er is dus niets op tegen om mecenassen aan boord te halen. Dat is in de hele westerse geschiedenis niet anders geweest. Zeker niet in de muziek: van de troubadours in de middeleeuwen tot onze Vlaamse polyfonisten in de renaissance, velen werkten in los of vast verband voor broodheren. Zelfs topmusici als Bach en Mozart waren niet veel meer dan matig betaalde ondergeschikten van een of andere wereldlijke of geestelijke machthebber, zonder veel toekomstperspectief. Meer dan één musicus is in armoede gestorven.
De (economische) machthebbers van vandaag lijken het echter niet langer de moeite te vinden om te komen luisteren naar de musici die ze sponsoren. Dat was in vroegere tijden anders: de toenmalige machthebbers betrokken muzikanten en componisten bij elke gelegenheid die zich aandiende. Het huidige mecenaat is jammer genoeg verworden tot louter marketing en public relations: ik sta op de affiche van Jazz Middelheim, en moet gij een paar vrijkaartjes hebben?
De mecenassen van vandaag lijken het niet langer de moeite te vinden om te komen luisteren naar de musici die ze sponsoren
Zelfs dat zou men nog door de vingers kunnen zien, ware het niet dat die beruchte kaartjes en bijhorende recepties, drank- en eetbonnetjes terecht schijnen te komen bij lieden die geen belangstelling hebben voor jazz. En dat ten bate van deze lieden een onevenredig groot aantal zitjes wordt vrijgehouden, waardoor trossen echte liefhebbers urenlang met hun benen in hun buik moeten staan.
VIP spoken
Nogmaals, er is niets tegen mecenaat, zelfs niet als het wordt uitgeoefend omwille van minder edele motieven, maar misschien moeten de organisatoren op zoek naar een manier om de automatische koppeling van dat mecenaat aan grote aantallen voorbehouden plaatsen te verbreken. Gelukkig komt het overgrote deel van het publiek voor de muziek, maar als de tent gevuld is met VIP spoken, dan rijst de vraag of de muziek echt een dienst wordt bewezen.
Uiteraard gaan ook de vrijkaarters zelf niet vrijuit. De bestaande graaicultuur maakt van het mecenaat een koehandel : wij geven geld? Wij krijgen kaartjes! Wie maalt er om dat de meesten van die vrijkaarters niet opdagen? Jullie hebben jullie geld toch?
Jazz Middelheim draait rond jazz en rond mensen die daarvoor interesse hebben. Wie een jazzfestival wil organiseren zonder publiek kan dat natuurlijk. Je kan mensen niet verplichten om naar een festival te komen, maar het lijkt redelijk dat, wanneer vrijkaarters hun plaats niet op tijd innemen, die plaatsen niet langer gereserveerd blijven.
