Het e-book wordt door productiehuis Moonbot Studios omschreven als een heruitvinding van het digitaal vertellen van verhalen. In ‘The Fantastic Flying Books of Mr. Morris Lessmore’ lezen we niet langer alleen over hoe de personages dit of dat doen, we krijgen ook de kans om alles zelf te doen en te beleven: van boeken herstellen tot piano spelen. Geen wonder dat de ontwikkelaars spreken over een interactieve narratieve belevenis, die 'de grenzen tussen prentenboeken en animatiefilms doet vervagen.'
Gedigitaliseerd boek
Als we de ontwikkelaars mogen geloven dan kunnen we eigenlijk niet echt spreken van een gedigitaliseerd boek. Het verhaal over Mr. Morris Lessmore is immers uitgedrukt in meer dan enkel statische tekst en prenten. Maar van een videospel kunnen we volgens gamers evenmin spreken en een animatiefilm is het ook al niet. Dat blijkt ook als we de Oscar-inzending van Joyce en Oldenburg bekijken: eigenlijk was het niet het interactieve verhaal zelf dat de prijs won, wel de naadloze collage van animaties die er deel van uitmaken. ‘The Fantastic Flying Books of Mr. Morris Lessmore’ ligt op de grens van een heleboel mediavormen, maar de vraagt blijft wat het dan precies is.
Een interactieve narratieve belevenis lijkt de beste manier om het fenomeen te beschrijven. Interactief is daarbij het kernwoord. Boeken en films kunnen immers ook als 'narratieve belevenissen' worden omschreven. Geen van beide wordt echter ook als interactief ervaren: lezers of kijkers kunnen niets aan het verloop van het verhaal veranderen. En toch hebben boeken en films de kracht om onze aandacht te trekken en ons in een verhaal te zuigen, zij het elk op hun eigen manier.
Verbeelding
Het is vooral de combinatie van woord, beeld en spel die het geheel bijzonder maakt
Die aantrekkingskracht zit ongetwijfeld in de mogelijkheid tot verbeelding. Van films wordt nog steeds net het tegenovergesteld beweerd. De bekroonde filmversie over Morris Lessmore drukt ons echter met de neus op de feiten en toont fijntjes aan dat een film zonder woorden net zoveel vrijheid voor verbeelding laat als een boek zonder prenten. Waar een boek ons vrij laat om het uiterlijk en de uitzichten te verbeelden, laat de woordeloze animatiefilm van Joyce en Oldenburg ons vrij om de gedachten en gesprekken van het bibliofiele hoofdpersonage te verzinnen.
Verbeelding is natuurlijk meer dan enkel het ontbrekende aanvullen. Het is datgene wat lezers en kijker toelaat om verhalen tot leven te brengen. En dat mogen we gerust heel letterlijk nemen: het verhaal gaat in het hoofd van lezers en kijkers een eigen leven leiden. Getuige daarvan zijn de vele initiatieven voor fanfictie. Aan dit aspect van verbeelding lijkt het de creatie van Moonbot Studios op zich weinig bij te dragen. Het is vooral de combinatie van woord, beeld en spel die het geheel bijzonder maakt. Lezers, kijkers of spelers kunnen echter nog steeds weinig of geen invloed uitoefenen op het verloop van het verhaal.
We kunnen ons dus afvragen of Moonbot Studios met ‘The Fantastic Flying Books of Mr. Morris Lessmore’ werkelijk een revolutionair nieuw medium ten tonele brengt of enkel op een vernuftige wijze verschillende media weet samen te brengen rond één verhaal. Voorlopig is het nog even wachten op de eerste narratieve belevenis die toelaat om samen met auteurs, cineasten en andere lezers of kijkers zijpaden in te slaan, parallelle verhaallijnen te ontdekken en het verhaal werkelijk tot leven te laten komen. Misschien is daarbij wel een rol weggelegd voor de sociale media.
[Deze video is niet meer beschikbaar]
De bekroonde kortfilm
Dit artikel is het gevolg van een samenwerking tussen Apache en Emsoc.
