De reactie van N-VA op het communautaire akkoord was achteraf door vele waarnemers voorspeld. Natuurlijk blijft die partij in de Vlaamse regering zitten. Anders dreigt ze naast Vlaams Belang in de marge van het politieke debat te worden geduwd. “Het akkoord is geen uitvoering van het Vlaamse regeerakkoord, maar ze is er ook geen forse schending van”, was de verdedigingslijn.
Bocht
Waar de partij tot voor kort de indruk gaf dat de compromissen de vergelijking met de Octopusnota moesten kunnen doorstaan – die is integraal overgenomen in het Vlaamse regeerakkoord – is het nu voldoende dat die nota niet wordt geschonden. Wat dat laatste precies betekent, blijft in het ongewisse. Misschien was N-VA enkel uit de Vlaamse Regering gestapt als de bevoegdheden van haar ministers terug naar het federale niveau waren getild.
Elke partij neemt regelmatig bochten. Wat de ene dag staatsgevaarlijk heet te zijn, is de volgende week een treurige bijkomstigheid. De gretigheid waarmee N-VA in de Vlaamse regering wil blijven, is daarentegen van blijvende aard. Wanneer de onderhandelaars op zoek gaan naar miljarden aan besparingen – het exacte bedrag is afhankelijk van de dagkoersen – kunnen ze makkelijk een deel op het Vlaamse niveau afwentelen. Zolang die regering middelen heeft voor snoepgoed zoals de kindpremie, vallen daar centen te halen, en de kans dat N-VA de regering opblaast is blijkbaar nihil.
Zielig natrappen
Ondertussen is de partij in twee kinderachtige debatjes ter rechterzijde beland. In De Zevende Dag was het zelfs zielig te zien hoe er tussen liberalen, christendemocraten en nationalisten werd nagetrapt. Het ene debat gaat over of N-VA nu zelf uit de onderhandelingen is gestapt of door haar Vlaamse broeders in de steek is gelaten, en het andere over hoeveel miljarden de staatshervorming Vlaanderen gaat kosten. N-VA denkt 2,2 miljard, CD&V zegt dat we er op vooruit gaan, volgens mij zitten wij tegen de einddatum van die berekeningen allemaal al lang in een Chinees werkkamp.
Misschien was N-VA enkel uit de Vlaamse Regering gestapt als de bevoegdheden van haar ministers terug naar het federale niveau waren getild
Die obsessie met centen is de afstotelijke tragiek van het Vlaamse nationalisme. Het volk is geëmancipeerd, de regio is haar erfvijand economisch reeds lang voorbijgestoken, en het enige wat Vlaanderen rest is moeilijk doen over een paar miljard. Met de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde wordt de laatste herinnering aan een nationalisme dat meer wilde zijn dan inhalig cijferen en een politieke strijd voerde voor iets dat een abstractere waarde dan bankbiljetten heeft, weggevaagd.
Spaghetti-identiteit
De vraag waarom N-VA in peilingen blijft scoren, is desalniettemin makkelijk te beantwoorden. Omdat de tegenstand tenenkrullend slecht blijft. Mathias De Clercq, het aanstormende talent dat ons alweer voorbijgesneld is en in de verte terug verdwenen, bewees dat vorige maandag in De Standaard. Luckas Vander Taelen deed zaterdag in dezelfde krant een onsamenhangende poging om hem te parafraseren. De Clerck had de meervoudige spaghetti-identiteit weer in de microgolfoven opgewarmd.
Ik begrijp dat het voor hem lastig is om N-VA aan te vallen op hun economisch programma – uiteindelijk wel hun grootst succesnummer - , en als je met nationalisten te maken hebt, hou je de relativiteit van een gemeenschappelijke identiteit best bij de hand, maar De Clercq bewijst hiermee van N-VA niets te hebben begrepen. Op geen enkel moment profileert die zich als enggeestig Vlaams, op geen enkel moment ontkent zij de diversiteit in de samenleving. Enkel met het politieke project dat België heet, heeft de partij een probleem. Zolang De Clercq en anderen weigeren dat België hartstochtelijk te verdedigen, of zich zelfs maar eens grondig af te vragen waarom N-VA de middenkiezer aanspreekt, zal Bart De Wever debatten en verkiezingen met de vingers in de neus blijven winnen.
