Een vlinder in een koekendoos

Peter Casteels
Formateur Elio Di Rupo stelde gisteren zijn Vlinderakkoord voor (Foto Danny Gys - Reporter)
Premier Elio Di Rupo (Foto Danny Gys - Reporter)
Formateur Elio Di Rupo stelde gisteren zijn Vlinderakkoord voor (Foto Danny Gys - Reporter)
Formateur Elio Di Rupo stelde gisteren zijn Vlinderakkoord voor (Foto Danny Gys - Reporter)

De dag begon meteen teleurstellend. De Ochtend had Vincent Van Quickenborne uitgenodigd om de standpunten van zijn partij over de aankomende regeringsonderhandelingen nogmaals te hernemen. Open vld wil Groen! uit de federale regering houden, en als het even kan zouden ze liefst de aanbevelingen van de Europese commissie zien worden overgeschreven in het regeerakkoord.  Dat moegehoorde gezeur – de campagne rond de groenen loopt al enkele weken – is aangenaam om zachtjesaan mee wakker te worden, maar het is niet meteen de aanzet tot een historische dag.

Groen! buiten

Het klopt dat de Vlaamse liberalen nooit echt geïnteresseerd zijn geweest in de staatshervorming. Ze hebben er weliswaar de vorige regering voor laten vallen, en hun Waalse zusterpartij heeft er een blijvend letsel aan overgehouden, maar veel enthousiasme hebben ze voor het onderwerp nooit betoond. Toch was de tussenkomst van Van Quickenborne tekenend voor het verdere verloop van de hele dag.

Open vld is nooit echt geïnteresseerd geweest in de staatshervorming. Ze hebben er weliswaar de vorige regering voor laten vallen, en hun Waalse zusterpartij heeft er een blijvend letsel aan overgehouden, maar veel enthousiasme hebben ze voor het onderwerp nooit betoond.

Alle politici hebben zich vooral bezig gehouden met het herhalen van hun meningen over de sociaaleconomische onderhandelingen – het stamelende interview dat Elio Di Rupo aan Freek Braeckman gaf ging daar voor meer dan de helft over. De standpunten zijn bekend. Wouter Van Besien wil dolgraag meedoen, Bruno Tobback wil hem mee het bad in, en Wouter Beke moet hem niet. Die riedels maakten de dag weinig memorabel.

Ergste nachtmerrie

De meeste besluiten die gisteren werden voorgesteld, zijn natuurlijk al meermaals besproken. Omdat nu eenmaal sinds vijftien maanden voorstellen naar buiten lekten die uitvoerig in de kranten werden besproken, of omdat de verschillende voorzitters de afgelopen weken al enkele akkoorden aan de pers voorstelden. De splitsing van het (gerechtelijke) arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde is al doorgenomen, net als de grote lijnen van de nieuwe bevoegdheidsverdeling. Bart Maddens had de bundel van Di Rupo niet meer nodig om dinsdagochtend in De Morgen met enig gevoel voor dramatiek te beweren dat de ergste nachtmerrie van de Vlamingen binnenkort realiteit wordt. Maakt u vooral zelf uit wat daarvan klopt.

Op de oprisping van Maddens na, mist het akkoord van de acht partijen vooralsnog natuurlijk enige tegenstand. Vlaams Belang hoestte bij monde van Bart Laeremans enkele voorspelbare kritieken op, maar daar keek niemand van op. De partij is niet substantieel genoeg meer om de tegenwind te maken die het gezapige tafereel in de salons van de Kamervoorzitter iets dramatisch kan geven. Daarvoor is N-VA nodig, maar die partij liet zich niet horen. Jan Jambon wilde misschien nog wel een keer zeggen dat de Vlaamse onderhandelaars hun broek hadden laten zakken, maar dat hebben zijn partijgenoten dan kunnen tegenhouden.

Liefhebbers

Wanneer N-VA straks met kritiek komt, zal ook die waarschijnlijk weinig verrassend zijn. Te weinig, niet verregaand genoeg, het Belgisch labyrint blijft overeind, de Vlamingen worden armer. Dat laatste is vanzelfsprekend, als je de rijkste regio bent en beslist dat het armetierige Brussel dringend meer middelen nodig heeft, maar het spreekt waarschijnlijk het meeste aan. Hoewel goed gebracht je er een heel end mee kan komen, zullen het niet deze oprispingen zijn die N-VA naar de volgende verkiezingsoverwinning leiden.

Nee, de reden waarom de voorstelling van het communautaire akkoord weinig emoties opriep, is omdat het een onderwerp is dat enkel de liefhebbers interesseert. Over de herinrichting van de Senaat en andere politieke vernieuwingen valt het één en ander te zeggen, en in de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde ligt een interessante discussie besloten over het personaliteit- en territorialiteitsbeginsel, maar bevoegdheidsverdelingen hebben in the end weinig met politiek te maken.

Miroslav Hroch

Bart De Wever weet dat als geen ander. In De Standaard Weekblad zei parafraseerde hij enkel weken geleden Miroslav Hroch:

Nationalisme dat succesvol wil zijn, schreef Hroch, mag de natie niet als doel zien. Het moet de natie als middel zien om thema's aan te pakken waar grote groepen van wakker liggen: minder belastingen, strengere migratie, enzovoort. Als je die boodschap als politicus onderbouwd kunt brengen, is het bingo. Daar heb ik met N-VA altijd naar gestreefd: Vlaanderen als middel, niet als doel. Dat is ook onze appeal.

Delen van het arbeidsmarktbeleid, de gezondheidszorg en andere domeinen zijn misschien gesplitst, en nationalisten hebben daar ongetwijfeld een uitgesproken mening over, maar volle zalen zullen ze er niet mee trekken. Het grote publiek (waaronder ik mezelf reken) raakt pas geïnteresseerd als het over de invulling van de overgehevelde bevoegdheden gaat. De belofte dat op het Vlaamse niveau een rechtser beleid kan worden gevoerd dan op het federale mogelijk was, stelt misschien enkelingen gerust, maar de echte politieke debatten moeten eigenlijk nog volgen.

Het was een nationalistische partij die in Vlaanderen de verkiezingen heeft gewonnen. Anderhalf jaar zijn de onderhandelaars bezig geweest – ook toen die partij de tafel al had verlaten – om te kijken hoe er tegemoet kon worden gekomen aan haar programma. De liberalen heeft het nooit wezenlijk geïnteresseerd, eigenlijk geldt dat voor iedereen behalve de Vlaamse vleugel van CD&V. Maar het moest gebeuren, en de onderhandelaars zijn erdoor geraakt. Het kan weer over politiek gaan.

LEES OOK
Tom Cochez / 28-05-2021

De ontspoorde buitenbaan van Vlaams Belang

Het systematisch aanzetten tot haat, en de schizofrene omgang van Vlaams Belang met haar meest extreme vleugel leiden onvermijdelijk tot excessen.
694
Tom Cochez / 05-05-2021

Het cynisme van De Wever en de warmte van Let's Go Urban

De manier waarop het Antwerpse stadsbestuur, gedreven door politiek lijfbehoud, de medewerkers en jongeren van Let’s Go Urban dumpt, getuigt van een zelden gezien cynisme.
47688301_2313735098660198_5563608022858596352_n
Karl van den Broeck / 29-03-2021

De ongehoorde staking

De argumenten van de vakbonden voor de algemene staking vinden nauwelijks nog weerklank in de media. Nochtans zijn ze behoorlijk solide.
202103_loonkrant_widget