Campagne voeren

Redactie Apache
Barack Obama (Illustratie Tsevis)
Barack Obama kan de komende twee jaar nauwelijks nog eigen beleidskeuzes maken. (Illustratie Tsevis)
Barack Obama (Illustratie Tsevis)
Barack Obama kan de komende twee jaar nauwelijks nog eigen beleidskeuzes maken. (Illustratie Tsevis)

In dat land vonden vorige dinsdag tussentijdse verkiezingen plaats voor leden van de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. Het was nochtans maar twee jaar geleden dat aldaar een soortgelijke verkiezing had plaatsgevonden, toen ook voor parlementsleden, en een president kon worden gekozen. Die werden niet gehouden omdat er wat scheelde aan de gekozen assemblees – er werden andere parlementsleden verkozen – maar omdat dat de normale gang van zaken is: elke twee jaar verkiezingen op federaal niveau. (De staten en steden volgen een ander ritme.) Om van de voorverkiezingen nog maar te zwijgen. Het pre-electorale klimaat is daar eigenlijk altijd om te snijden.

Obstructie

Omdat de uitvoerende (president) en de wetgevende (parlement) macht in verkiezingen uit elkaar worden gehouden, kunnen merkwaardige verhoudingen ontstaan. President Barack Obama verloor vorige week zijn meerderheid in het Huis van Afvaardigden, waardoor hij eigenlijk geheel afhankelijk wordt van Republikeinse steun. Met elk wetgevend initiatief dat hij wil nemen, zullen Republikeinen zich akkoord moeten verklaren. In 2012 heeft de kiezer te oordelen over een president die op zijn beurt niet te kiezen heeft over zijn eigen beleid. Tegen dan kan zelfs zijn meest prestigieuze project (de hervorming van de gezondheidszorg) aardig zijn teruggeschroefd. Kan hij natuurlijk nogmaals campagne voeren voor verandering.

De Verenigde Staten hebben ook een Senaat. En daar wordt niet op neergekeken. Hij is bedoeld om alle staten een eerlijke vertegenwoordiging te geven in Washington. Zo goed als allemaal hebben ze twee zetels voor het kiezen, waardoor zelfs leden uit het meest dunbevolkte achterland hun stem duur kunnen verkopen. Senatoren kunnen filibusteren, de procedure vertragen voor zolang iemand aan het woord blijft. Enkel zestig senatoren kunnen die obstructie doorbreken, een aantal waar Obama sinds vorige week niet meer over beschikt. Wanneer een senator een benoeming tegen wil houden, kan hij dat zelfs anoniem, waar enkel een einde aan komt als de Senator zijn verzet staakt.

Bestuurlijke zandbank

Het tweepartijensysteem is misschien het meest opvallende kenmerk van het Amerikaanse bestel. Opiniemakers als Yves Desmet hebben het wel eens als lichtend voorbeeld genoemd,  maar eigenlijk is daar geen enkel afdoend bewijs voor. Wie in een tweepartijensysteem een voorwaarde ziet voor duidelijke discussies en keuzes, zag zijn ongelijk de afgelopen tijd bewezen. Ondanks een spektakelcampagne slaagde Obama er niet in fundamentele veranderingen door te voeren. En wat hij gerealiseerd kreeg, staat nu alweer op de wip. Wie in het systeem een garantie voor stabiliteit ziet, kreeg eveneens ongelijk. De Tea Party slaagde er niet enkel in de Grand Old Party naar rechts te sturen, maar tast eigenlijk het hele systeem aan. Republikeinen en Democraten staan onder druk van een fundamentalistische beweging.

Het beeld dat België een bestuurlijke zandbank is in een verder rimpelloze waterplas, was nooit correct. De Verenigde Staten staan voor een periode van twee jaar die qua wanbestuur al helemaal niet voor onze malaise zal moeten onderdoen.

Peter Casteels

LEES OOK
Anton Jäger / 14-10-2020

De wachter wankelt: Amerika voor de verkiezingen

Zal Donald Trump de verkiezingsresultaten accepteren? De vrees voor Trump mag niet afleiden van de diepere wortels van de democratische crisis in de VS.
50469782238_d06afc0a1f_o
Dirk Huylebrouck / 18-05-2015

De duivel in de regering Michel en de Brusselse kubus

In het Louvre zou wijlen François Mitterand 666, het getal van de duivel hebben laten verbergen. Ook in de glazen kubus van Brusselse Albertina-bibliotheek zit flink wat duistere…
Naamloos
Duchka Walraet / 04-08-2014

Objet Trouvé

Is het postmodernisme een onomkeerbare toestand? Een ontmaagding? Één ding staat vast: het postmodernisme woekert en slaat wonden. Duchka Walraet maakt gedurende zes weken een…
duchka