Ik ben één van die sportliefhebbers die alleen tijdens de grote kampioenschappen om voetbal geven. Omdat ik mezelf heb voorgenomen om elke wedstrijd van Nederland in een andere stad te volgen, bracht ik mijn vrijdagavond door in een Irish Pub in Mechelen, met een Guinness tegen de hitte en een gigantische zak vol sandwiches met sandwichspread uit de Albert Heijn.
Ik was ruim op tijd voor de rituelen vóór de wedstrijd. De twee kapiteins lazen een oproep tegen racisme voor. De volksliederen werden gespeeld en de camera gleed langzaam over de lange rij spelers, elk met een kind aan de hand. Het zijn verplichte nummertjes, die niet alleen mooie promobeelden opleveren, maar ook de spanning bij de toeschouwer extra verhogen.
Na de hymnes gingen beide ploegen nog even broederlijk bij elkaar staan om samen de FIFA 'Say no to racism'-banner uit te rollen. Dit was het moment waarop Sporza-commentator Stef Wijnants het niet meer hield. “Ja jongens, het is al goed. We wéten nu wel dat jullie tegen racisme zijn!”, flapte hij er licht geïrriteerd uit.
Eerst geloofde ik het zelf niet, maar toen ik snel om me heen keek, zag ik iedereen in het kleine achterkamertje van de pub elkaar met halfopen mond aanstaren. “Zei hij dat nu echt?” “Ja, hij zei het echt.”
Voor het eerst vindt het WK plaats in een Afrikaans land. De FIFA toont voor het eerst dat ze een Wereldvoetbalbond is, geen herenclub voor enkel de rijke Westerse landen. Maar vooral Zuid-Afrika krijgt de kans om eindelijk nog eens op een positieve manier in het nieuws te komen. Je hoeft de geschiedenis van het land niet in detail te kennen om te begrijpen waarom daarbij precies de boodschap tegen racisme zo benadrukt wordt.
Natuurlijk was dit maar een onbezonnen slip of the tongue. Ik geloof niet écht dat Stef 'what the fuck was dat?' Wijnants kruisen verbrandt in zijn voortuin terwijl hij Leopold II een held en een visionair noemt. Maar dom, baie dom, was het wel.
Heeft een sportjournalist bij de openbare omroep wel een excuus om de bredere context van een evenement zo uit het oog te verliezen? Zeker wanneer diezelfde openbare omroep voor en na elke wedstrijd een trailer uitzendt voor het Radio 1-programma Sokker City, waarin op een heel schoolmeesterachtige manier wordt verwezen naar de onderdrukking van weleer.
Domme uitspraken om vier uur op een vrijdagmiddag hebben het voordeel dat ze onopgemerkt blijven. Ook ik was Stef Wijnants al vergeten toen ik anderhalf uur later bij het beslissende doelpunt van mijn kruk schoof en met beide voeten recht op de zak vol sandwiches ging staan. Overal sandwichspread.
San F. Yezerskiy
