Het Stimuleringsfonds stampte begin dit jaar de subsidieregeling uit de grond op vraag van de regering-Balkenende. Met het geld wil de Nederlandse overheid innovatie in de pers een duwtje in de rug geven en de journalistiek versterken. Dit jaar deelt het Stimuleringsfonds via deze weg acht miljoen euro uit, in twee ronden.
De opvallendste winnaar in de eerste ronde is het Nederlands Dagblad. Zij krijgen 365.000 euro voor het opzetten van en het experimenteren met een pay-wall. Het Nederlands Dagblad gaf openlijk toe dat de steun nodig is om de minderinkomsten uit advertenties te compenseren. Het Stimuleringsfonds vond daar blijkbaar geen graten in.
Hack de overheid
De stichting HackdeOverheid krijgt slechts 24.500 euro, maar voert innovatie hoog in het vaandel en heeft een razend interessant project voor internetjournalisten. HackdeOverheid krijgt steun in zijn zoektocht naar een duurzaam platform voor het opzetten van data-gedreven-journalistiek. De stichting werkt vanuit het open-data-perspectief, waarbij openbare (overheids)gegevens met elkaar worden samengebracht.
Jammer genoeg is HackdeOverheid een uitzondering. De meeste andere projecten – niet allemaal – bewandelen de vertrouwde, maar moeilijke wegen van crossmediale projecten en synergieën. Op lokaal vlak wordt wel verder geëxperimenteerd met burgerjournalistiek en wordt de zoektocht naar burgerparticipatie verdergezet, maar de versterking van de journalistiek is afwezig.
Innovatie ver weg
Voorzitter Noomen vindt het jammer dat de term innovatie in de projecten niet zo sterk naar voren is gekomen. Hij mist een vernieuwende drive in de Nederlandse perswereld:
Het ei van Columbus zit er niet bij. Wij missen een visie bij uitgevers en hoofdredacties waar de media over pakweg vijf tot tien jaar staan. Ook zien we niet dat er wordt nagedacht over de vraag hoe je vanuit één medium het publiek op multimediale wijze het beste kunt bereiken.
Nochtans was innovatie een van de belangrijkste redenen waarom de regering-Balkenende acht miljoen euro opzij zette. De Nederlandse overheid wil de media een duwtje in de rug geven zodat ze aan de toekomst begint te bouwen. Twee criteria staan immers centraal in de verdeling van de vetpotten:
- de band tussen samenleving en journalistiek verbeteren
- innovatie in exploitatie, distributie of inhoud
61 aanvragen
De helft van de middelen is gereserveerd voor lokale en regionale journalistiek. Het Stimuleringsfonds legt voorts de nadruk op de ontwikkeling van verdienmodellen, innovatie op het vlak van journalistieke werkwijzen, het aanmoedigen van de consumptie van journalistieke producten en de ontwikkeling van nieuwe producten, diensten, markten of organisatieprocessen.
Het Stimuleringsfonds ontving 61 aanvragen voor een totaalbedrag van 26 miljoen euro. Uiteindelijk kregen vijftien projecten financiële middelen. Maar de geplande vier miljoen euro werden niet opgesoupeerd. Het fonds stelde vast dat de projecten niet enkel het algemeen journalistiek belang dienden, maar ook het belang van de aanvrager zelf. Daar werd rekening mee gehouden bij het uitrekenen van het subsidiebedrag.
Lokaal en crossmediaal
Lokale berichtgeving kan op de grootste steun rekenen. Grote winnaars zijn de persagentschappen GPD en ANP. Zij rijven 800.000 euro in de wacht voor Gemeentewerken.nl, een vehikel waarmee het regionale en lokale nieuws dieper wordt aangeboord, bewerkt en verspreid. De Telegraaf krijgt 393.810 euro voor de ontwikkeling van een lokaal nieuwsnetwerk met aandacht voor burgerjournalistiek en sociale intereactie allerhande. HDC Media, uitgever van een rits regionale kranten, krijgt 232.500 euro voor de creatie van fora met eigen nieuws en berichten van instellingen, bedrijven en inwoners.
De tweede rode draad is de zoektocht naar distributievormen en uitwisselingen over de platformgrenzen heen. Het Brabants Dagblad vangt 395.000 euro voor de ontwikkeling van Formule T, een crossmediaal product met aandacht voor personalisering. Ook Den Haag Centraal wil de samenwerking tussen weekkrant, televisiezender en radiozender versterken (276.500 euro). Brabant10 en BN/De Stem krijgen 222.227 euro voor het opzetten van een gezamenlijke nieuwsdienst.
Een overzicht van alle projecten vindt u op de webstek van het Stimuleringsfonds voor de Pers.
Bram Souffreau