Het voorbije mediaweekend stond, net zoals de maandagkranten in belangrijke mate in het teken van de begrafenis van Marie-Rose Morel. Over de begrafenis zelf werd over het algemeen op een correcte manier bericht. Maar toen de fameuze RTBF-reportage op de buis verscheen, sloeg de stemming bij een aantal kranten om.
Wangedrocht
De RTBF-reportage was in de eerste plaats harteloos en lomp. Er werd met het soort bagger gemikt waarmee Marie-Rose Morel de voorbije jaren doorgaans vanuit haar eigen partij werd bekogeld. De vergelijking met wat Bart Debie en Sharia4Belgium eerder al deden is overtrokken, maar de stelling ‘les extrêmes se touchent’ komt wel aardig in de buurt. De ideologie in het geval van RTBF lijkt een soort rabiaat anti-Vlaams nationalisme met wellicht als eerste bedoeling N-VA boegbeeld Bart De Wever te treffen.
Daarnaast was de reportage ook een journalistiek gedrocht. Uit alles sprak een gebrek aan kennis over extreemrechts in Vlaanderen en over de rol van Marie-Rose Morel daarin. Nergens werd gemeld dat de kopstukken van haar ex-partij vriendelijk werden verzocht thuis te blijven. Mocht de RTBF écht op een plaats willen duwen waar het extreemrechts pijn doet, dan had de reportagemaker daar melding van moeten maken. Zichtbaarder wordt de vuile oorlog die het Vlaams Belang volledig doormidden klieft allicht nooit meer.
Onmenselijkheid
De reacties op de openingspagina’s maandag van zowel Het Laatste Nieuws als Het Nieuwsblad getuigen echter van eenzelfde soort onmenselijkheid als de RTBF reportage die ze aanvallen. In dit geval wellicht minder gestuurd door ideologie dan door commercie. ‘Walen misbruiken dood Morel’, kopte Het Laatste Nieuws. ‘Franstalig België vindt medeleven met Morel totaal misplaatst’, schreef Het Nieuwsblad. Uitspraken die op hun manier even bot en harteloos zijn als de RTBF reportage.
Beide dagbladen zetten zonder blikken of blozen het verslag van een RTBF-journalist op één lijn met ‘de Walen’ en ‘Franstalig België’. De waarheid is een heel pak genuanceerder dan dat soort etnisch denken, maar verkoopt natuurlijk ook veel minder kranten.
In zijn edito ging politiek commentator van Het Laatste Nieuws Luc Van Der Kelen gisteren op dezelfde lijn door. “De Franstalige journalisten, iedereen in het zuiden, ook de politici, moeten eens leren beseffen dat solidariteit in twee richtingen gaat. Het is meer dan geld voor werklozen en uitkeringen voor zieken. Het betekent ook dat de twee kanten moeten kunnen delen in de emoties en de diepste gevoelens van de ander.”
Kritiek punt
Links en rechts zijn er ook tegenstemmen te horen. Analyses die de nodige nuance brengen. Maar lang niet overal. Het Nieuwsblad pookt vandaag op pagina één het vuur zelfs verder aan: RTBF-baas na kritiek op reportage over Morel “Excuses? Geen sprake van”. Een stelling waarvan de teneur scherp contrasteert met de uitspraken van leidende figuren binnen RTBF die toegeven dat de reportage tact miste en dat sommige woorden niet goed werden gekozen. Nogmaals, het verkoopt meer kranten, maar wanneer commerciële overwegingen het halen op verantwoordelijkheidszin is het einde zoek. Media lijken in staat om de bestaande polarisatie over een kritiek punt te tillen en eens de stier los is, is hij moeilijk opnieuw in de wei te krijgen.