Afgelopen vrijdag gooide Apache een bestand met daarin de Twitter-berichten van 25 januari, 15u00 tot 26 januari, 15u00 online. Het was een ruw, ongefilterd bestand, moeilijk te gebruiken voor interpretatie. Daarom riepen we de hulp in van onze lezers.
Terzake
Voor wie de hetze vorige week gemist heeft: de socialistische vakbond ABVV startte een Twitter-campagne om (jonge) mensen warm te maken voor de algemene staking van maandag 30 januari. Vandaar de hashtag 30j. Op de website van het ABVV klonk dat zo:
Laat van je horen op sociale media. En bied de stemmingmakerij tegen de staking van antwoord. Laat horen en zien dat jij de staking steunt. Offline én online!
Om acht uur ’s avonds zoemde Terzake in op de actie. Op de website van het duidingsmagazine werd het item aangekondigd onder de hoofding: ‘De socialistische vakbond mikt op sociale media en schiet in eigen voeten’:
De socialistische vakbond ABVV lanceert een Twitter-offensief om mensen enthousiast te maken over de staking van maandag 30 januari. Een duidelijke mislukking. Want de Twitteraars laten via hashtag ‘#30j’ massaal hun ongenoegen blijken.
Op de krantenwebsites en in de papieren kranten werd dat verhaal vervolgens overgenomen tot iedereen het wel moest geloven: de vakbondsactie keerde zich tegen de vakbond zelf.
Sentimentenanalyse
Apache wilde graag weten hoe de vork nu precies aan de steel zat en gooide een uitgebreid document online met daarin de tweets rond de fameuze hashtag. De reacties volgden snel. De eerste reactie kwam zelfs heel snel: een mooie grafische presentatie met een opdeling van de verschillende tweets tussen positief, neutraal en negatief. De ons toegezonden ‘sentimentanalyse’ steunde niet op ons bestand, maar op een staal van 641 tweets. De resultaten leren dat het overgrote deel van de tweets (531 van de 641) een ‘neutrale’ boodschap had. Daarnaast waren er 71 positieve en 39 negatieve vermeldingen. Anders gezegd: 82,2 procent neutraal, 11,1 procent positief en 6,1 procent negatief.
Conclusie van de auteur in kwestie: dit toont aan dat het wellicht nog meevalt met het zogenaamde mislukken van de social media-vakbondsactie.
Nieuwsgierig
De eerste snelle reactie maakte meteen duidelijk dat Apache niet als enige nieuwsgierig was naar het waarheidsgehalte van ‘het nieuws’ over de fameuze hashtag. Blijkbaar beschikken sommige lezers ook over krachtige tools om het reilen en zeilen op Twitter nauwgezet in de gaten te houden.
Het bestand dat Apache online zette, bevatte echter ongeveer acht keer zoveel tweets (5059) die bovendien werden verstuurd over een langere periode. Gemiddeld waren er ongeveer 4 tweets per minuut, met een duidelijke piek na de uitzending van Terzake. Het getweet stokte pas na 23 uur om ’s anderendaags al vroeg in volle hevigheid te hernemen.
Wat weten we van de Twitteraars
De 5.059 tweets doorploegen is haast onbegonnen werk. Bovendien gaat het slechts om één van de vele hashtags waarlangs er over de vakbondsactie werd getweet. De resultaten moeten dus omzichtig geïnterpreteerd worden. Toch zijn er een aantal duidelijke vaststellingen.
In totaal waren er 3.131 verschillende mensen die een tweet uitstuurden. Een heel kleine groep van 58 personen stuurden meer dan 10 tweets (met een maximum van een persoon die 48 tweets verstuurde). Deze 58 personen, (samen 1,8 procent van het publiek) waren verantwoordelijk voor 1.064 tweets, of bijna 20 procent van het totale getweet. Enkele luide roepers dus met, niet geheel onverwacht, vaak ook een zeer uitgesproken mening pro of contra.
Twitteren kan je moeilijk anoniem. Wanneer we de profielen nakijken van de meest fervente twitteraars, stellen we vast dat de meesten zich situeren in het pro-stakingskamp. Een kleinere groep fervente tegenstanders profileert zich even luidruchtig in het anti-stakingskamp. De meest fervente twitteraars hebben ook de meest uitgesproken mening: ze twitteren sloganesk of militant. Die vaststelling sluit naadloos aan bij de sentimentenanalyse op basis hierboven: enkele heethoofden pro en contra en een grote groep veeleer neutrale twitteraars.
Waarover werd er getweet?
Om echt te weten waarover er werd getweet, zou je eigenlijk alle tweets moeten lezen en ze één voor één van een bepaalde waarde moeten voorzien. Criteria die in aanmerking komen zijn dan pro, contra of neutraal. Maar wie zich daaraan waagt, merkt al snel dat andere criteria zoals onzin, naast de kwestie, gescheld of reclame wellicht meer ruimte in beslag zouden nemen. Ook satire en sarcasme tieren welig op Twitter. Bovendien is het niet altijd eenvoudig om uit een boodschap van maximaal 140 karakters een uitgesproken mening te puren.
Makkelijker te meten zijn de extremen. Opvallend is dat minder dan een procent van de twitteraars een expliciete boodschap meegaf: voor of tegen de staking. De overgrote meerderheid hield het veel genuanceerder, merkte (neutraal) op dat er problemen waren met de examens of twitterde over het generatieaspect.
Een lezer bezorgde ons een andere mooie lijst van liefst 11.063 tweets uit de periode 24 januari, 14u13 tot en met 29 jan, 9u40. Op basis van die lijst kwamen we tot onderstaande grafieken:
Meest voorkomende zoektermen
Meest gerelateerde termen bij het woord vakbonden
Conclusie
Als oude media naar nieuwe media kijken, hoeden ze zich best voor al te snelle conclusies. Twitter gebruiken om de polsslag van een maatschappij te voelen, blijft een bijzonder riskante onderneming. In essentie ging de strijd tussen enkele heethoofden pro en enkele heethoofden contra die samen heel luid en heel dikwijls hun eigen grote gelijk uitschreeuwden in 140 tekens. Conclusies over succes of mislukking van een actie zijn gewoon niet aan de orde.
Dit artikel kwam tot stand met steun van de Vlaamse overheid.
